Για εκπαιδευτικούς
Τα παιδιά με προβλήματα λόγου και ομιλίας συχνά χρειάζονται εξατομικευμένη βοήθεια για να τα καταφέρουν με επιτυχία στο σχολικό πλαίσιο. Αυτό είναι μια πρόκληση για τους εκπαιδευτικούς καθώς έχουν μια τάξη 20 ή και περισσότερων μαθητών, των οποίων οι ανάγκες ποικίλουν. Υπάρχουν όμως κάποιες στρατηγικές που μπορούν να ενσωματωθούν στο καθημερινό πρόγραμμα του εκπαιδευτικού παρά το απαιτητικό πρόγραμμα για να υποστηρίξουν παιδιά με αναπτυξιακές διαταραχές λόγου και ομιλίας.
Μερικές από αυτές είναι οι παρακάτω:
- Ενημερωθείτε με ακρίβεια για τις δυσκολίες του παιδιού. Οι δυσκολίες διαφέρουν από παιδί σε παιδί έτσι είναι σημαντικό να ξέρετε την ακριβή φύση του προβλήματος και πώς μπορεί να επηρεάσει τις επικοινωνιακές ικανότητες του μαθητή. Σε περίπτωση που το παιδί είναι ήδη σε πρόγραμμα για αποκατάσταση η συνεργασία με το λογοθεραπευτή, τον εργοθεραπευτή και τον ειδικό παιδαγωγό είναι πολύ χρήσιμη για να μάθετε τρόπους και στρατηγικές που μπορείτε να τα βοηθήσετε. Μέσω των γονιών μπορείτε γρήγορα να πληροφορηθείτε για τα ενδιαφέροντα του μαθητή, τις δυσκολίες και τις δεξιότητές του.
- Δημιουργείστε μια ατμόσφαιρα αποδοχής και χαλαρής επικοινωνίας. Τα παιδιά με αναπτυξιακή διαταραχή του λόγου συχνά έχουν συνείδηση των δυσκολιών στην επικοινωνία και διστάζουν να επικοινωνήσουν. Ενθαρρύνετε τις προσπάθειες για επικοινωνία και εξηγείστε πως ό,τι λάθη κι αν κάνουν δε θα τιμωρηθούν ούτε θα επιτρέψετε να τα κοροϊδεύουν στην τάξη ή να τα διακόπτουν οι συμμαθητές τους. Ακόμη κι αν δεν καταλαβαίνετε αυτό που λέει ο μαθητής αφήστε τον να τελειώσει την πρότασή του. Αν δεν καταλάβατε κάτι μπορείτε να κάνετε ερωτήσεις που να απαιτούν μικρή απάντηση. Αν πάλι δεν καταλάβατε μπορείτε να ζητήσετε στοιχεία που μπορούν να βοηθήσουν στην επικοινωνία (πχ. «Μπορείς να μου δείξεις τι θες;»). Το να είστε υπομονετικοί είναι ένα καλό πρότυπο συμπεριφοράς για όλη την τάξη και δημιουργεί ένα θετικό και υποστηρικτικό περιβάλλον για όλους.
- Αποφύγετε να διορθώνετε γραμματικά λάθη. Η καλύτερη προσέγγιση όταν ακούσετε τέτοια λάθη είναι να επαναλάβετε την πρόταση με τον σωστό τρόπο. Για παράδειγμα, αν ο μαθητής ρωτήσει «Τι κάνει τα παιδιά;» μπορείτε να απαντήσετε «Μμμ.. Τι κάνουν τα παιδιά; Παίζουν!» Εστιάζουμε στο περιεχόμενο του λόγου του παιδιού παρά στη γραμματική.
- Χρησιμοποιείτε πιο απλό λόγο. Αποφύγετε περίπλοκες προτάσεις ως προς το λεξιλόγιο και τη σύνταξη. Η παθητική φωνή ή οι μεταφορικές προτάσεις μπορεί να δυσκολέψουν ένα παιδί με ΕΑΔ στο λόγο. Αν όμως για παράδειγμα χρειαστεί να πείτε μια μεταφορική πρόταση π.χ. «Αυτό το φαγητό μου έσπασε τη μύτη» μπορείτε να το συνοδεύετε με μια πρόταση που ξεκαθαρίζει το νόημα «Μυρίζει πολύ ωραία το φαγητό σήμερα».
- Κάντε τροποποιήσεις στην αίθουσα. Μικρές αλλαγές μπορεί να βοηθήσουν πολύ ένα μαθητή με ειδική αναπτυξιακή διαταραχή του λόγου. Για παράδειγμα, μπορείτε να τον βάλετε να κάτσει κοντά σας, αυτό θα διευκολύνει να σας ρωτάει και να δίνετε οδηγίες. Θα ήταν καλό να κάτσει μακριά από παιδιά που είναι πιο κινητικά καθώς μπορεί να αποσπάται πιο εύκολα η προσοχή του. Μπορείτε να συμφωνήσετε να σας ειδοποιεί όταν χρειάζεται βοήθεια με έναν τρόπο που να μην προκαλεί διακοπή στο μάθημα. Τα οπτικά βοηθήματα και οι απλές οδηγίες βοηθούν πολύ τις μαθητές με ειδική αναπτυξιακή διαταραχή λόγου.
- Δώστε ενίσχυση. Η θετική λεκτική ενίσχυση είναι ένα από τα πιο αποτελεσματικά εργαλεία για να ενισχύσετε μια συμπεριφορά (π.χ. «Ω. Με κοιτάς ωραία και τα χεράκια είναι ήρεμα μπροστά. Μ αρέσει έτσι που με ακούς προσεκτικά.)
Ο δάσκαλος έχει ουσιαστικά τη δύναμη να αλλάξει δραματικά τη διάθεση του μαθητή με αναπτυξιακή διαταραχή στο λόγο ως προς το σχολείο και τη μάθηση ευρύτερα!
